­

ÖĞRENMEK İSTER MİYDİNİZ ?

 

         

1-)   Ülkemizde,  yüzyıllar boyu, “çoban ve köylü çalgısı” olarak  anılıp bilinen, gelişigüzel yapılıp , metotsuz olarak çalınan “Dilli kavalın, ilk kez  “1981 yılında  Burhan TARLABAŞI  tarafından   İTÜ.Türk Müziği Devlet konservatuarında  bilimsel şekliyle öğretilmeye  başlandığını;

Bu tarihten itibaren dilli kavalın   geliştirilen  “alto- soprano ve bas”  ton çeşitleriyle   müzik orkestraların da  yaygın  olarak    kullanıldığını…

                 

           

2) Burhan TARLABAŞI’NA ait “kaval metodu” kitabının ,  M.E.Gençlik ve Spor Bakanlığı,Talim-Terbiye Kurul Başkanlığınca.. 6 Mart 1989 gün ve 2281 Sayılı Tebliğler   Dergisinde,  Ortaokul ve Liselerin  müzik derslerin de  “yardımcı ders kitabı” olarak duyurusunun yapıldığını, bu tarihten sonra dilli kavalın da tıpkı  blok flüt (X)  gibi (branş  çalgısı olarak  uygulamaya  alındığını..

3 ) Dilli kavalların geliştirilen tonlarından yaklaşık  2,5 oktava kadar seslerin alındığını ;Türk müziği  dışında,  beynelmilel  (tonal ) müziğin de  tüm seslerinin  kolaylıkla sağlandığını  ;

.Dünya üzerindeki  .her tür  müzik eserinin  kolaylıkla  seslendirildiğini  …

 

4 )  Dilli Kaval ailesinden  dört ses ve boydaki (..La-Si-Do ve Mi bemol )tonlarına Türk Patent. Enstitüsünce  “  Faydalı Model”  konseptind”Buluş hakkı (patent) tanındığını ;

Buluşu nedeniyle  Burhan TARLABAŞI’NIN ..İTÜ. Senatosunca (1987)  teşekkür plaketine ek olarak,  ayrıca   30 bin lira  ile ödüllendirildiğini./ Bkz.Öz geçmiş Belgeleri)

 

5)         Burhan TARLABAŞI’NIN,  alanındaki  bilimsel çalışmaları   değerlendiren  YÖK. (Üniversitelerarası Kurul),1985 yılında  günlük  gazetelerin   manşetlerine   haber olarak  taşıyıp  duyurduğu   Prof.luk  ..unvanının  B.T.Başı’na  hâla  tebliğ edilmediğini..  bu yüzden yıllarca  mağdur edildiğini… bu olayın  da hiçbir zaman akıllardan çıkmadığını..biliyor muydunuz..?

 (Bkz. Burhan TARLABAŞI’NIN PROF.LUĞU..Hk. İTÜ “Musiki Dergisi,-Şubat-Mart 2014 “Kaval Sempozyumu”sayısı…ve ekli gazete kupürleri )

 

6) Ülkemizde,  dilli kaval’a  ait ilk  ciddi dinletilerin  dönemin ”dilli kaval  sanatçı  hocası , merhum Necati  BAŞARA ile başladığını

Merhum Necati BAŞARA Hocamızı bir kavalıyla bir konserinde görüyorsunuz

(bkz.Ek ilgiler)…1949-1956  yıllarında TRT. İstanbul Radyosunda kurduğu  “Şen Türküler Kümesi” ile  yurdumuzun ezgilerini dilli kavalıyla la  yedi  yıl  boyunca  dinleyenleriyle paylaştığını ;  (1957-1967 yılları “fetret devri “ sonrası .dilli kaval  dinletilerinin( 1967’de)..İst.Radyosundan  bu kez Burhan TARLABAŞI ile başlandığını; Çalgının Akademik Eğitim ve Öğretimine  ilişkin …ilk metodik- bilimsel çalışmaların 1981’den  itibaren   İTÜ.TMDK.da  B.T.Başı tarafından düzenli olarak  yürütüldüğünü.. günümüzde  öğrencileriyle   paylaşılıp  sürdürüldüğünü…

7 )   20-21 Şubat 2014 de,.İTÜ.TMDK.da  düzenlenen, “Dünyada ilk defa  “Uluslar arası  Kaval Sempozyumu”nda…”Türkiye’de dilli kaval üzerine yapılmış çalışmalar üzerine bir bibliyoğrafya konulu  panelde ; 

Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi –Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakultesi..Öğr. Görevlilerinden...Dr.Attila ÖZDEK tarafından,  “BURHAN TARLABAŞI’NIN  Dilli kaval üzerine” yapmış

olduğu tüm çalışmaların  sergilendiğini…

(X) : Blok flüt ; Ülkemizde 1953’yılından  itibaren ilk ve orta okulların müzik eğitiminde kullanılan,  tampere  akortlu, ses yapısı ve çalınış tekniği   dilli kavaldan tamamen  farklı olan üflemeli  bir Batı çalgısıdır NOT :Blok flüt ile Türk müziği  eserlerini layık-ı veçhile seslendiremezsiniz.. 

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KEMALİYE (EĞİN) İLE İLGİLİ  BU TARİHİ GERÇEĞİ  BİLİYOR MUYDUNUZ…?

 

EĞİN(Kemaliye)’nin geçmişinde…18 ve 19 ncu  yüzyıla gelinceye dek..”CEHRİ” adıyla anılan   KÖK BOYA  bitkisi yetiştirildiğini…bundan yörenin yılda  üç bin batman (yaklaşık  24 ton) kadar ihraç edildiğini ve Eğin  halkına çok  büyük bir gelir sağladığını..Ancak, ne zaman ki Avrupa Cehri’ye rakip olmuş..işte o vakit bu cehrilerinsökülerek…yerine DUT AĞAÇLARININ  dikilmiş  olduğunu..bu kez de  halkın bir süreliğine geçiminin  dut’tan sağlandığını  BİLİYOR MUYDUNUZ…?

NOT : Ancak ..ne var ki..yörenin  göç kaderi yüzünden şu anda  dutlar da  tek tük kalmış durumdadır..

B.T.Başı

-----------------------------------------------------------------------------------

BİLİYOR MUYDUNUZ…?

 

Aşağıdaki yıllardır çalınıp söylenen şarkıların ünlü söz yazarının,

Kemaliye (Eğin)’li    Ali Vecdi BİNGÖL’E  ait olduğunu…!

·      Ayrılık yarı ölmekmiş,

·      Geçti ömrüm yine hâlâ ben o bin dert ileyim,'

·      'Derman kâr eylemez ferman dinlemez,'

·      Leylâ bir özge candır,'

·      Çile bülbülüm,'

·      Yâd eller aldı beni'

 (KISA ÖZGEÇMİŞ )

!

Doğumu: 1887, Eğin(Kemaliye) Ölümü: 1973, İstanbul, Orta tahsilini Arapgir ve Eğin (Kemaliye)'de tamamladı. Babası Hafız Vahdi Efendiden Arapça ve Farsça öğrendi. İstanbul Darül muallimîn Mektebini bitirdi (1915). İstanbul'da öğretmenlik yaptı. Öğretmenlikten emekli olduktan sonra Âşiyan müzesine müdür oldu. Devrin ünlü bestekârlarıyla tanıştı.

 

Scroll to Top